Türkiye’de en çok Akdeniz bölgesinde ve Bursa’da yetişen şeftali, bol ölçüde C, A ve B vitamini içerir. Türkiye, dünya genelinde şeftali üretiminde altıncı sırada yer alıyor. Şeftali ayrıyeten magnezyum, potasyum, kalsiyum, demir ve sodyum açısından da epey zengindir. Çok tesirli bir antioksidan olan şeftali birebir vakitte bağışıklığı güçlendirip enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı oluyor. Şeftalinin yararları nelerdir? Şeftali neye âlâ gelir? Şeftalinin besin bedelleri nedir?
ŞEFTALİNİN YARARLARI NELERDİR?
Sindirim sistemini düzenleyen şeftali birebir vakitte idrar söktürücü özellik de gösterir. Bu özellikleri sayesinde de böbrek ve bağırsak işlevlerini düzenler ve daha sağlıklı çalışmalarını sağlar.
Şeftali, bioflavonoid ve karotenoid açısından epey varlıklı bir meyvedir. Bu sebeple kanser hücrelerinin yayılmasına pürüz olabilir ve kansere karşı gözetici bir tesir oluşturur.
Yüksek lifli yapısı ve güçlü potasyum içeriği ile kolesterolün düzenlenmesine ve berbat kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Bu sayede kalp sıhhati için de olumlu bir tesir yaratır. Şeftali, birebir vakitte çok tesirli bir antioksidan olarak damarları temizler ve kan akışının düzenlenmesini sağlar. Böylelikle, kalp hastalıklarına yakalanma riskini de değerli ölçüde azaltabilir.
Oldukça düşük kalorili bir meyve olan şeftali lifli yapısıyla tok tutma özelliği de gösterir, böylelikle kilo verme sürecine takviye olur. Olağan ölçülü tüketmeye dikkat etmeyi unutmamak gerek!
İçeriğindeki fosfor sayesinde ağız ve diş sıhhatinin korunmasında tesirli olur. Fosfor tıpkı vakitte kemikleri ve dişleri güçlendirmeye yardımcı olur. Ayrıyeten, kemik erimesine neden olabilecek kimi kemik rahatsızlıklarının önlenmesinde de rol oynar.
Yüksek A vitamini içeriğine sahip olan şeftali, görmeyi düzgünleştirici ve göz hastalıklarına yeterli gelen bir tesir gösterir. Birebir vakitte A vitamini sayesinde iltihabı azaltır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
İçeriğindeki C vitamini sayesinde, cilde de uygun gelir. Ciltteki birinci yaşlanma belirtilerine, renk bozulmalarına, ton eşitsizliklerine güzel gelen şeftali, cildi deformasyona karşı da koruyabilen kıymetli bir antioksidandır.
Şeftali bol ölçüde C vitaminin yanı sıra A ve B vitamini ihtiva etmektedir. Magnezyum, potasyum ve kalsiyum açısından güçlü şeftali demir ve sodyum açısından da zengindir. Yararlarını sıralayacak olursak;
* Safra kesesi ve karaciğer hareketlerini düzenlemeye yardımcıdır.
* İdrar söktürücü tesiri vardır.
* Kansere karşı esirgeyicidir.
* Sakinleştirici tesiri ile uykusuzluğu gidermeye yardımcıdır.
* Kalp dostudur.
Diğer kimi meyveler üzere şeftali de kalp sıhhati için yararlı olabilir, yüksek tansiyon ve kolesterol düzeyleri üzere risk faktörlerini azaltabilir. Lakin bu bahiste daha fazla bilimsel çalışmaya gereksinim vardır.
* Kanı temizler.
* Cilde tazelik ve nem kazandırır.
* Bedenin hastalıklara karşı direncini artırır.
* Hazmı kolaylaştırır.
Şeftali besin bedellerinin yanı sıra sindirim için de yararlı olabilir. Örneğin orta uzunluk bir şeftali yaklaşık 2 gram lif içerir. Ve buradaki çözünmeyen lif kabızlık ihtimalini azaltır. Çözünür lif de bağırsaktaki yararlı bakteriler için faydalıdır. İçeriğindeki unsurlar irritabl bağırsak sendromu üzere sindirim bozukluklarına karşı dayanak sağlayabilir. Bu nedenle şeftali Klâsik Çin tıbbında sindirim bozukluklarına karşı kullanılmıştır.
* Böbrek rahatsızlıklarına karşı yararlıdır.
* Cilt Sıhhati İçin Yararlı
Şeftali cildin sağlıklı kalması ve yaşlılık tesirlerine karşı gözetici olarak takviye sunabilir. Zira şeftalinin cildi nemli tutma konusunda, cilt dokusu için faydaları var. UV hasarını önlemeye yardımcı olabilir.
* Kansere Karşı Bir Ölçü Muhafaza Sağlayabilir
Çoğu meyve üzere şeftali de, çeşitli kanserlere karşı bir ölçü muhafaza sağlayabilir. Bu noktada şeftali kabuğu ve eti antikanser özellikler barındırır.
Şeftalilerde bulunan bileşikler kanserli hücrelerin oluşumunu, büyümesini ve yayılmasını sınırlayarak kansere karşı bir ölçü müdafaa sağlayabilir. Bununla birlikte bu husustaki tezleri destekleyecek daha fazla çalışmaya gereksinim vardır.
* Alerji Belirtilerini Azaltabilir
Şeftali çeşitli alerji semptomlarını azaltmada yararlı olabilir. Birtakım araştırmalar, şeftalilerin kandaki histamin salınımını önleyerek alerji semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Lakin yazıya nazaran alerjisi olan şahıslarda bu tesirlerin gücünü belirlemek için daha fazla araştırmaya muhtaçlık vardır.
* Bağışıklığı Arttırabilir
Şeftali, bağışıklık konusunda takviye sağlayabilir. Şeftali, bağışıklığı artıran besinler ve antioksidanlar açısından zengindir.
* Birtakım Toksinlere Müdafaa Sağlayabilir
Bazı araştırmalar ise şeftalinin çeşitli toksinlere karşı muhafaza sağlayabileceğini göstermiştir.
* Kan Şekeri Seviyesini Düşürebilir
Araştırmalar, şeftalide bulunan bileşiklerin, yüksek kan şekeri seviyelerini önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Lakin bu bahiste en yararlısı yeniden hekiminize danışmak.
* Diyete Eklenebilir.
Şeftali yapısı sayesinde dünyanın çabucak hemen pek çok yerinde üretilir. Bu nedenle ulaşılması kolaydır ve diyetlere bir çok farklı formda eklenebilir. Du¨s¸u¨k kalorili olması ve tok tutma o¨zelligˆi sayesinde diyet yapanların favori meyveleri ortasındadır.
Şeftali çiğ olarak tüketilebildiği üzere fırında, ızgara yapılarak da yenilebilir. Pratik bir atıştırmalıktır tek başına ya da yoğurtla da tüketilebilir.
Şeftali salatalara eklenebilir ve birebir vakitte birçok tatlı için tanınan bir gereçtir. Smoothie içeriği de hazırlanabilir.
ŞEFTALİ NASIL SEÇİLİR? ŞEFTALİ NASIL SAKLANIR?
Şeftalinin bilindiği üzere çeşitli tipleri var. Açık renkli şeftaliler daha tatlı olma eğilimindedir. İşte şeftali seçmenin püf noktaları:
* Şeftali seçerken, ekseriyetle kokusu ne kadar tatlıysa, o kadar olgun olur.
* Olgunlaşmamış yahut biraz olgunlaşmış taze şeftali almak en güzelidir.
* Hasar görmüş yahut olgunlaşmış kahverengimsi, çürük yahut buruşuk meyvelerden kaçınmaya çalışın. Bunun yerine, serte yakın ve yalnızca biraz yumuşak etli şeftali seçin.
* Etinin üzerine yavaşça bastırırsanız olgunluk düzeyini anlarsınız.
* Şeftali toplandıktan sonra da olgunlaşmaya devam eden bir meyvedir. Şayet çok sertse 1-3 gün boyunca tek bir kat halinde, üst üste koymadan tezgahta da durabilir.
* Olgun şeftaliler oda sıcaklığında yaklaşık bir hafta dayanır. Bu müddet içinde yemeyi planlamıyorsanız, bozulmasını önlemek için buzdolabında saklamak en güzelidir.
* Olgun şeftaliler de dondurulabilir, lakin kararmalarını önlemek için evvel dilimleyip etlerini biraz limon suyuyla kaplamak en uygunudur.
* Şeftali konserve yahut dondurulmuş olarak da satın alınabilir. Konserve şeftaliler, taze yahut dondurulmuş şeftalilere nazaran daha az antioksidan içerir.
ŞEFTALİNİN BESİN KIYMETLERİ NEDİR?
Şeftali içeriğinde birçok mineral, vitamin ve yararlı bileşikler bulundurur. Bunun yanı sıra çeşitli antioksidanlar ve bedeni yaşlılık ve hastalıklara karşı müdafaaya dayanak olacak çeşitli bileşikler barındırır. Olgun ve taze olan bir şeftalinin içeriğindeki antioksidanlar da daha fazla olacaktır. Genel olarak taze olan şeftaliler, konserve olanlara karşı daha yüksek antioksidan düzeylerine sahip. Şeftali birebir vakitte lif, vitamin ve mineral bakımından da epey yeterli kıymetlere sahip. Şeftalinin besin bedelleri ise şöyle:
Bir orta uzunluk şeftali (Yaklaşık 150 gram)
* Protein: 1 gram
* Yağ: 1 gramdan az
* Karbonhidrat: 14 gram
* Lif: 2 gram
Şeftali ek olarak ayrıyeten bir ölçü C vitamini, A vitamini, Potasyum, E vitamin, K vitamini, Bakır, Manganez ve daha da düşük oranda magnezyum, fosfor, demir ve birtakım B vitaminleri sunuyor. I·c¸erigˆindeki A vitamini sayesinde go¨z sagˆlıgˆının korunmasında o¨nemlidir. Yu¨ksek ölçüde C vitamini ic¸erir. Bu sayede vu¨cudun toksinlerden arınmasına yardımcı olur. O¨nemli bir B, E ve K vitamini kaynagˆıdır.
Bir orta uzunluk taze şeftali yaklaşık olarak 40 kaloridir.
