Deli bal, Karadeniz kıyı bölümünde yetişen ve yılda 15-20 gün çiçek açan “orman gülü”nden arıların nektar almasıyla elde ediliyor. Kısmı, yaprakları, çiçekleri de zehirli olan bitkiye halk ortasında kuzu katili, dana katili, tuttan bal ya da acı bal olarak da bilinmektedir. Doğu Karadeniz’de tıpkı bala “komar balı” da denilmektedir.
DELİ BAL NEREDE ÜRETİLİR?
Ormangülleri çeşitleri, Karadeniz ikliminin görüldüğü yerlerde deniz düzeyinden 0-3000 metre yükseklikte yetişir. Kastamonu’nun Çatalzeytin, İnebolu, Abana, Bozkurt, Doğanyurt, Cide, Küre ilçelerinin yanı sıra Azdavay ve Şenpazar ilçelerinin bir kısmında mecnun bal üretilir.
DELİ BALIN FAYDALARI NELERDİR?
Deli balın alternatif tıpta mide ağrılarında, şeker hastalığında ve tansiyon hastalığına düzgün geldiğine inanılıyor. Boğaz ağrısı ve iltihabına, kronik bronşite uygun geldiği argüman edilen Meczup balın fazla tüketilmesi ise zehirlenmeye yol açıyor. Uzmanlar Mecnun balın günde 1 çay kaşığından fazla tüketilmemesi konusunda uyarıyor. Fazla tüketilmesi durumunda, bilhassa kalpte yavaşlama ve tansiyonda düşmeye yol açıyor. Meczup balı alışkın olmayan bireylerin az ölçüde tüketmeleri bile sıhhat sıkıntıları oluşmasına neden olmaktadır
DELİ BAL ZEHİRLENMESİ
Acı balın içinde yer alan grayanotoksin unsuru zehirlenmeye neden olmaktadır. Mecnun bal zehirlenmesinin belirtileri şöyledir; kalp ritmi bozukluğu, boğazda yanma, deride ve beğenilen kızarma, bulantı, kusma, ağız ve burunda kaşınma, tükürükte artış, bulanık görme yahut süreksiz körlük, baş ağrısı ve dönmesi, ishal, tansiyon düşüklüğü, şuur kaybı. Bir kaşık bal tüketilmesiyle ekseriyetle 1-1,5 saat içinde tesirleri görülmeye başlanır.
“SHERLOCK HOLMES” SİNEMASINDA YER VERİLMİŞTİ
Deli bal, 2009 yılında çekilen Sherlock Holmes sinemasında de yer almıştı. Sinemada idam edilen Lord Blackwood’un daha sonra canlanması üzerine Sherlock Holmes ve yardımcısı Doktor Watson, olayın gizemini araştırmıştı.
Yaptığı araştırmanın sonucunda Sherlock Holmes, idam edilmeden evvel Blackwood’un mecnun bal yemesinin akabinde nabzı bir müddetliğine durunca öldü sanıldığını belirlemişti. Sherlock Holmes, olayın sırrını, “Deli bal, Türkiye’de Karadeniz Bölgesi’nde yetişir, uyutur ve nabzı düşürür.” kelamlarıyla açıklamıştı.
