Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı Türkiye’de birinci defa 2002-2003 yılında görülen olaylardan sonra tanındı. Öncelikle Tokat ve Kelkit Vadisi alanında görülen olaylardan sonra KKKA hastalığı hala varlığını koruyarak her yıl birçok insanı etkiliyor. KKKA bilhassa Orta Anadolu ve Doğu Karadeniz’in Orta Anadolu’ya komşu vilayetleri başta olmak üzere özellikle Kelkit Vadisi alanında her yıl birçok hadise görülüyor. Hastalığa Erzincan’ın merkezinde ve ilçelerinin kırsal kısımlarında de yaygın olarak rastlanırken, bu yıl da tekrar Tokat’ta yılın birinci olayı görüldü. Uzmanlar tarafından önümüzde ki günlerde KKKA olaylarının artarak devam edeceği öngörülüyor.
Öte yandan, 2011 – 2019 yılları ortasında Erzincan’da her yıl ortalama 30 ile 40 hastaya teşhis konularak tedavisi yapılırken, Covid-19 pandemisinin yaşandığı son 2 yılda bu sayı çok artarak yıllık kesin teşhis alan hadise sayısı 100’lü sayılara ulaştı. Hastane datalarına bakıldığında son 2 yılda yaklaşık olarak toplam 200 olay görüldüğü tespit edilirken bu oranının bu sene içinde geçerli olacağı kestirim ediliyor. Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yapan Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Faruk Karakeçili bu duruma Covid-19 salgını nedeniyle insanların kent merkezlerinden uzaklaşarak kırsal alanlara yerleşme eğilimi göstermeleri, son yıllarda kenelerle çabada kullanılan ilaçlamaların kâfi gelmemiş olmasını, kış mevsiminin her zamankinden daha sulak geçmiş olmasını sebep olduğunu savunuyor.
Doç. Dr. Faruk Karakeçili, havaların ısınmasıyla birlikte önümüzdeki süreçte de geçen yıl olduğu üzere hadise sayılarında artış olacağını belirterek, “Malumunuz mevsim itibariyle sıcak yaz aylarına gerçek girerken, bahar aylarında hadise görmeyi bekliyoruz. Açıkçası Kırım Kongo Kanamalı Ateşi her yıl bölgemizde gördüğümüz bir hastalık. Hala varlığını önemli manada gösteriyor. Biz olağanda son 10 yıldır, 2019’da ki pandemi periyoduna kadar, 30 – 40 civarında olay görüyorduk. Lakin son 2 yılda bu sayıda önemli bir artış tespit ettik. Yani yılda 30 – 40 hadise görürken, son 2 yıl 100 civarında olay gördük ve biraz daha ağır seyretti olaylar. Bir öteki kıymetli nokta Erzurum, Sivas üzere hadiselerin ağır olarak görüldüğü etraf vilayetlerle de görüştüğümüz vakit oralarda da emsal durum kelam konusuydu. Bunun doğal bizce birçok nedeni vardı. En başta toplumsal nedenler geliyordu.
– Covid-19 pandemisi ile birlikte kısıtlamaların artması, sokağa çıkma yasakları vs. derken insanların kırsal bölgeye bir eğilim göstermesi, oralara gidişini daha çok arttırdığını fark ettik. Yeniden bu kene ile uğraşta pandemiyle çaba ile uğraşırken biraz ikinci planda kaldı. Kırsal alanlarda ilaçlamaların vs. biraz daha eksik olduğunu biliyoruz. Artık bu yıl yeniden mevsim prestiji ile nisan ortalarını geçtik.
– Bu sene çok yağışlı ve biraz da soğuk geçti. Şimdi vilayetimizde kesin olay görmedik fakat havaların ısınmasıyla birlikte muhtemelen olaylar gelmeye başlayacaktır ve Ekim – Kasım ayına kadar da sürecektir. En büyük hadise yoğunluğunu Mayıs ayından itibaren görüyoruz ve Haziran – Temmuz aylarında pik yapıyor her yıl olduğu üzere. Bu açıdan da kırsal bölgede bulunan vatandaşlarımıza da bilhassa ikazlarda bulunmak istiyorum. Hastalık Covid-19 ile de misal bulgularla seyrediyor. Ateş, kas ağrısı, halsizlik vs. üzere bulgularla gelip kanamayla seyredebiliyor ki, önemli ölümlere sebep olabiliyor. Bu açıdan da kırsal bölgede bulunan vatandaşlarımızın hastalıklara karşı uyanık olması, şikâyetleri başladığı vakit, bu usulde bulgular görüldüğü vakit çabucak sıhhat kuruluşlarına başvurmaları gerekiyor ki, tanı konan hastalar da erken müdahale ve tedavi ile biz gerekli takviye ve bakımı verebilelim” dedi.
KENEDEN KORUNMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Doç. Dr. Faruk Karakeçili vatandaşlara alabilecekleri önlemler konusunda da ikazda bulunarak, “Kırsal bölgeye giden yahut piknik yapmaya gidenlerde neler yapılabilir? Hepimizin bildiği üzere keneler yerde diyoruz. Uçmuyor ve ağaç üzerlerinden vs. üzerimize düşmezler. Mesela en kolay ve en tesirli usullerden biri, pantolan paçalarının çorap içine sokulması, açık renk kıyafet giyinilmesi, sandalet yerine kapalı ayakkabı giyinilmesi, şayet kırsal bölgeye biz gidiyorsak böcek kovucu ilaçları pantolon paçalarına yahut ayaklarımıza sıkılması üzere çok kolay tedbirler alınabilir. Bir öbür değerli nokta da kırsal kesitten dönüşte kesinlikle üzerimizi denetim edeceğiz. Kene yapışır ancak biz fark etmeyebiliriz. Şayet varsa bizim bulmamız gerekmektedir” diye konuştu.
