Ötanazi ya da ötenazi vakit zaman tartışma konusu oluyor. Çünkü, kişinin hayatını sona erdirme sürecinin resmi olarak yapılması, hayat hakkının ihlali olduğu, devletlerin yurttaşlarına ölmeyi teşvik ettiği istikametinde tenkitlere neden oluyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, ötanaziyi yasal görmese de bu mevzudaki kararlarına bakıldığında ‘pasif ötanazi’nin yasal görülmesi eğiliminde olduğunu söylemek mümkün.
- Ötenazi istemişti, artık yüzü gülüyor
ÖTANAZİ NE DEMEK?
Bir kişinin yahut bir hayvanın hayatını, ömürlerinin dayanılamayacak durumda olarak algılanması nedeniyle, acısız yahut çok az acıtan bir ölümcül enjeksiyon yaparak, yüksek dozda ilaç vererek yahut kişiyi hayat dayanak ünitesinden ayırarak tıbbi olarak sonlandırma sürecine ‘ötanazi’ ismi veriliyor.
Ötanazi, Fransızca ‘euthanasie’ yahut İngilizce ‘euthanasia’, ‘bir kimseyi acı çekmemesi maksadıyla öldürme’ sözcüğünden geliyor. Bu sözler ise eski Yunanca’da ‘euthanasia’ yani ‘hayırlı ölüm’ ve ‘thanatos’ yani ‘ölüm’ sözcüklerinden esinlenmiş.
ÖTANAZİ NASIL YAPILIR?
Ötenazinin uygulanma süreci en başta bir terapi ve ayrıntılı araştırmayla başlar. Hasta olan kişinin, mevti kendisinin istediğini söyleyerek beyan etmesi gerekir. Birebir vakitte ötenazi uygulanmasını isteyen hastalar, mevti istemeyi yalnızca kendileri söylediklerinde gerçekleşebilir. Bunun zıddı bir halde kişinin yakınları bu duruma karışamaz.
Hasta kişinin canını acıtmadan, kendisine uygun biçimde ötanazi sürecinin nasıl uygulanacağı, ötanazi sürecinin evreleri, ötanazi sürecinde kişinin neleri yaşayacağı tüm ayrıntılarıyla bir uzman tarafından bireye anlatılır. Bunun akabinde kişi ötenazi sürecini kabul ederse süreç lakin o formda başlar.
Ötenazi süreci bir enjektör içinde bulunan özel ve epeyce güçlü olan karışım bedene enjekte edilerek gerçekleştirilir. Bu sürecin akabinde bu olayı hiçbir geri dönüşü olmaz. Hasta olan kişi ve yakınlarından bu süreç öncesinde en uygun biçimde anlatıp resmi halde yazılır. Akabinde onaylanması için imzalanır ve bu evrak saklanır.
Ötenazi sürecine başlarken hasta derin bir formda uyutulur. Akabinde asıl süreç olan enjeksiyon süreci gerçekleştirilir. Sürecin çabucak akabinde kişinin nefesi kesilir ama kişi bu sırada derin bir uykuda olduğu için hiçbir formda bu süreci hissetmez. Bu halde acısız bir formda hayattan ayrılması sağlanır.
ÖTANAZİ ÇEŞİTLERİ NELER?
Ötanazi süreci, ‘pasif’ ve ‘aktif’ olarak iki formda uygulanıyor.
Pasif ötanazide, hasta olan bireye uygulanan tedavinin bireye yardımcı olmadığı durumda, hastanın hayatını uzatacak olan tedavi süreçleri durdurulur. Hastaya yalnızca hastalığın semptomlarına yönelik olarak tedavi verilir. Kişinin hastalığına karşı bir şey yapmayarak yalnızca acısını dindirerek vefatının beklenir.
Aktif ötenazide, bir sıhhat çalışanının kişinin mevt sürecine direkt biçimde katılmasıdır. Uzman bir hekimin gerekli prosedürlerin yerine getirilmesinin akabinde kişi için belirlenen enjeksiyon uygulamasını gerçekleştirerek kişinin vefat sürecine girmesini sağlanır.
ÖTANAZİ İSLAM DİNİNE NAZARAN CAİZ Mİ?
Ötanazinin dinen caiz olmadığını belirten Diyanet İşleri Başkanlığı, mevzuyla ilgili olarak şu açıklamada bulundu:
“Tıbbi datalara nazaran yaşama umudu kalmamış ve şiddetli acılar hisseden bir insanın hayatına bir liderini eliyle son verilmesi olan ötanazi talepte bulunun kişi açısından intihar, bunu yapan açısından cinayettir. Allah’ın emanet ettiği cana haklı bir münasebet olmadan kıymak asla caiz değildir. Zira bu hem Allah’ın koyduğu hudutları çiğnemek hem de onun takdirine karşı isyan manasına gelir. Çekilen acılar müminin günahları için kefarettir. Üstelik süratle gelişen tıp alanında yeni tedavi imkanlarının bulunması da olasıdır.”
ÖTANAZİ TÜRKİYE’DE YASAL MI?
Ötanazi Türkiye’de yasal değil. Yürürlükte olan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na nazaran, hastaya ötanazi uygulayan fail (hekim), tasarlayarak (taammüden) adam öldürme kararlarına nazaran yargılanır ve ağırlaştırılmış müebbet (ömür boyu) mahpus cezasıyla cezalandırılır. Kimi ülkelerde ötanazi yasal olmasa da, ötanazi faili cezaya çarptırılmaz.
ÖTENAZİ HANGİ ÜLKELERDE YASAL?
Dünyada ötanazinin yasal olduğu ülkeler; Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Kanada, Kolombiya, Avustralya, Yeni Zelanda, İspanya olarak biliniyor.
Hollanda, dünyada ötanaziyi yasal hale getiren birinci ülke olmuştu. Hollanda ve Belçika’da 12 yaşından büyük çocuklar için bile uygulanıyor.
İngiltere, ABD, Fransa, Almanya’da ise pasif ötanazi yasal olarak uygulanıyor.
