Şifanın mümkün olmadığı terminal devirde hastayı rahatlatacak, hayat kalitesini en yüksek seviyede tutacak bir tedavi formülü olan palyatif bakım, tıbbın gelişmesiyle bilhassa son yıllarda daha sık kullanılıyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından 1980’lerde “tedavilere karşılık alınamayan hastaların bütüncül bakımı” olarak tanımlanan palyatif bakım, 2002’de güncellenen yeni tarifiyle “yaşamı tehdit eden bir hastalıkla karşılaşan hasta ve ailelerin, hastalığın teşhisinden mevte kadar olan süreçte ağrı ve semptomların erken tanılanması ve giderilmesi, psikososyal ve manevi takviyenin sağlanarak ömür kalitelerini artırma çabası” halinde açıklanıyor.
PALYATİF BAKIM NEDİR?
Palyatif bakım, kanser üzere önemli yahut ilerleyici hastalığı olan şahıslara ve yakınlarına teşhis almasından itibaren tüm hastalık süreci boyunca verilen, hayat kalitesini artırmayı hedefleyen tedavilerdir. Şahısların önemli hastalıkları da olsa, günlük aktivitelerini yerine getirebilmeleri yahut geçimlerini sağladıkları işlerini devam ettirebilmeleri, bunlar olamasa bile hastalık sürecinin dertlerinin en hafif halde yaşanabilmesi için gereken yaklaşım, palyatif bakım olarak tanımlanır.
Palyatif bakım, ek bir takviye katmanı sağlamak için hastanın öbür hekimleriyle birlikte çalışan özel eğitimli hemşireler ve başka uzmanlar grubu tarafından sağlanır ve hastanın gereksinimlerine dayanır. Rastgele bir yaşta ve önemli bir hastalığın rastgele bir etabında da uygundur. Palyatif bakım, uzmanlaşmış ve birebir vakitte gönüllülük aslı ile de çalışması gereken bir takımın işidir. Palyatif bakım tedavisi, hastaların, son ana kadar faal bir hayat sürmeleri için takviye sağlar. Öte yandan hasta yakınlarına, terminal devirdeki hasta bakımı konusunda eğitim vermeyi ve onların da bu bakıma etkin iştiraklerini sağlamayı maksatlar. Ömür kalitesini arttırır ve birebir vakitte hastalık sürecini olumlu olarak etkileyebilir. Hastalar üzerindeki temel emeli ağrı, depresyon, nefes darlığı, yorgunluk, kabızlık, bulantı, iştah kaybı, uyku zahmeti ve tasa üzere semptomları en aza indirmektir.
Ayrıca 14 Ekim tüm dünyada mevzunun değerini benimsetmek maksadıyla, “Dünya Palyatif Bakım Günü” olarak kutlanır.
PALYATİF BAKIMIN ODAKLANDIĞI HUSUS VE HASTALIKLAR
Fiziksel meseleler: En yaygın olanları ağrı, halsizlik, iştah kaybı, bulantı, kusma, nefes darlığı, uykusuzluktur. Bunların birçok, kanser üzere önemli ve ilerleyici hastalıklara sahip bireylerde gözlemlenen semptomlardır.
Duygusal problemler: Depresyon, telaş (anksiyete) ve kaygılar.
Günlük hayata dair meseleler: Hasta ve yakınlarının pratik hayatını etkileyen toplumsal, ekonomik, yasal bahisler ve bu doğrultuda gelişen sıhhat teminatları ile ilgili telaşlar.
